વિઝિંજમ ભારતની જાહોજલાલી અને વેપારી ભૂમિકા બદલશે

• વિઝિંજમ ભારતની જાહોજલાલી અને વેપારી ભૂમિકા બદલશે
• વિઝિંજમ હવે દક્ષિણ એશિયાનું મુખ્ય કેન્દ્ર : આ બંદરની સૌથી મોટી તાકાત તેનું ભૌગોલિક સ્થાન

અદાણી કંપની દ્વારા કેરળ સ્થિત વિઝિંઝમ ઇન્ટરનેશનલ સીપોટની વિઝીટ લેવાની તક મળી. જીવનના યાદગાર અનુભવો પૈકીની આ પળ આનંદદાયક સાથે જ્ઞાનવર્ધક પણ સાબિત થઈ. અદાણી પોર્ટ્સ દ્વારા નિર્મિત આ પોર્ટ, દેશનો પહેલો ટ્રાન્સશિપમેન્ટ પોર્ટ છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય શિપિંગમાં ભારતની ભૂમિકા બદલવાની ક્ષમતા ધરાવે છે એ પ્રત્યક્ષ અનુભવથી પણ જાણીને અભિભૂત છું. મને આશા છે કે, આ ભારતના દક્ષિણ તટ પર એક મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર તરીકે ઊભરશે. અદ્ભૂત મહેમાનગતિ સાથે જ્યારે પત્રકારોની અમારી ટીમે કેરળની ધરતી પર પગ મુક્યો ત્યારે લાગ્યું કે, આ બંદર કેરળને વિશ્વના દરિયાઇ વેપાર નકશા પર મૂકશે તેમાં કોઈ શક જ નથી. આ અત્યંત બંદર અદાણી પોર્ટ્સ અને સ્પેશિયલ ઇકોનોમિક ઝોન લિમિટેડ (એપીએસઇઝેડ) દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે. વિઝિંજમ બંદરની મુલાકાત લીધી અને તેની કાર્યપ્રણાલી જાણી તો એ વિશ્વાસ થયો કે ભારતનું આ પ્રથમ સમર્પિત ટ્રાન્સપિરેશન બંદર છે જેના પર દેશને મોટી આશાઓ છે. અધિકારીઓ સાથે વાતચીત દરમિયાન જાણવા મળ્યું કે, અત્યાર સુધીમાં ભારતના લગભગ ૭૫ ટકા લોકો શ્રાીલંકાના કોલંબો પોર્ટ દ્વારા નિયંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા. આના કારણે વિદેશી વિનિમય અને આવકને ઘણું નુકસાન થયું. હવે વિઝિંજમની એન્ટ્રી બાદ અપેક્ષા છે કે તે મોટાભાગનો ટ્રાફિક ભારતમાં પાછો લાવશે અને આ રીતે આ ક્ષેત્રમાં ભારતનું ભાવિ બદલાશે. વધુમાં એ જાણીને આનંદ થયો કે, આ બંદરની સૌથી મોટી તાકાત તેનું ભૌગોલિક સ્થાન છે. આ મુખ્ય પૂર્વ-પશ્ચિમ શિપિંગ માર્ગોની નજીક છે, જે વહાણોના સમય અને ખર્ચ બંનેને ઘટાડે છે. તેની ૧૮.૫ મીટર નેચરલ ડ્રાફ્ટ ઉંડાઈ વિશ્વના સૌથી મોટા વહાણોને વધારાના ખોદકામ વિના ગોદી કરવાની મંજૂરી આપે છે.
વિઝિંજમ એમએસસીની ઝેડ સેવામાં શામેલ છે. એમએસસી એ વિશ્વની સૌથી મોટી શિપિંગ કંપની છે. આ ઝેડ સેવા યુરોપ અને એશિયાને દક્ષિણ આફ્રિકામાં કેપ ગુડ હોપ સાથે જોડે છે. આનો અર્થ એ છે કે હવે યુરોપ અને એશિયામાં વહાણોનું આગમન વધુ સરળ બનશે. ભારત માટે આ ખૂબ મોટું પરિવર્તન છે. વિઝિંજમ હવે આ માર્ગ પર દક્ષિણ એશિયાનું મુખ્ય કેન્દ્ર બની રહ્યું છે. એમએસસીમાં તેની મુખ્ય સેવાઓમાં ફ્ક્ત ઉચ્ચ ક્ષમતાવાળા બંદર શામેલ છે. અજમાયશ તબક્કા દરમિયાન વિજિંજામની સંડોવણી એક મોટી સિદ્ધિ છે. ઝેડ સર્વિસ જહાજો સિંગાપોરથી વિઝિંજમ જશે. પછી સ્પેન અને ઇટાલીના બંદર પર જાઓ. આનો અર્થ એ છે કે ભારત આવતા વધુ કન્ટેનર સીધા વિઝિંજમ પહોંચશે અને નાના ફીડરનો ઉપયોગ કરીને અન્ય બંદરો પર મોકલવામાં આવશે.
વિઝિંજામ બંદરની મુલાકાત દરમિયાન એ પણ જોવા મળ્યું કે, એ સંપૂર્ણપણે અદ્યતન તકનીક પર આધારિત છે. ત્યાં ૮ શિપ-ટુ-શોર ક્રેન્સ અને ૨૪ સ્વચાલિત પીડિત ક્રેન્સ છે. કૃત્રિમ બુદ્ધિ અને ઇન્ટરનેટ ઓફ થિંગ્સ (આઇઓટી) સિસ્ટમ દ્વારા કાર્ગો રીઅલ ટાઇમમાં ટ્રેક કરવામાં આવે છે. આને કારણે, વહાણો ઝડપી લોડિંગ-અનલોડિંગ કરવામાં સક્ષમ છે અને બંદરની ક્ષમતા સતત વધી રહી છે.

• સ્થાનઃ વિઝિંજમ બંદર તિરુવનંતપુરમ શહેરથી ૧૯ કિમી દૂર સ્થિત છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય શિપિંગ માર્ગની નજીક હોવાને કારણે, તે એક આદર્શ ટ્રાન્સમિશન હબ બની જાય છે.
• ક્ષમતાઃ આ બંદરની ક્ષમતા પ્રથમ તબક્કામાં ૧૦ લાખ સુધીના કન્ટેનરને હેન્ડલ કરવાની છે, જ્યારે પછીના તબક્કામાં, તેની ક્ષમતા વધીને ૬૨ લાખ ટીયુ થઈ જશે.
• આધુનિક સુવિધાઓઃ વિઝિંજમ બંદરમાં એઆઈ -આધારિત વેસેલ ટ્રાફ્કિ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ્સ અને રડાર -વર્ડ ટ્રેકિંગ જેવી આધુનિક સુવિધાઓ છે.
•  બર્થ અને ગોડાઉનઃ બંદરમાં ૧૦ થી વધુ બર્થ છે જે મોટા વહાણોને હેન્ડલ કરી શકે છે, અને ૫૦૦ મીટર લાંબી મલ્ટિપર્પઝ બર્થ લક્ઝરી ક્રુઝ જહાજો માટે રચાયેલ છે.